W roku 2015 kalifornijska spółka Hybrid CoatingTechnologies Inc wspólnie ze spółką Polymate Ltd pod kierownictwem dyrektora ds. nauki i rozwoju profesora Оlega Figowskiego, została uhonorowana nagrodą prezydenta 2015 Presidential Green Chemistry Challenge Award za opracowanie i uruchomienie produkcji nieizocyjanianowych poliuretanów i materiałów hybrydowych na ich bazie. W języku zrozumiałym nie tylko dla fachowców oznacza to, że po raz pierwszy na świecie stworzono technologię przemysłową uzyskania posadzek bezspoinowych i spienionych poliuretanów bez toksycznych i rakotwórczych izocyjanianów, na wszystkich etapach procesu technologicznego.
Za co przyznano nagrodę? Przede wszystkim za innowacyjne rozwiązania uwzględniające potrzeby środowiska. Status premii przewiduje wybitne zasługi poszczególnych specjalistów i organizacji USA w dziedzinie badań, rozwoju i wdrażania najbardziej perspektywicznych kierunków technologii „zielonej chemii”. Kierunek naukowy „Zielona chemia” powstało w latach 90 ХХ stulecia. W ramach UNESCO stworzono i uruchomiono program „Zielona chemia dla życia”, którego celem ostatecznym jest poszukiwanie bezpiecznych z punktu widzenia chemii i ekologii, sposobów funkcjonowania społeczeństwa: od procesów produkcyjnych i wykorzystania zasobów energetycznych do wykonania rutynowej pracy domowej.
Aby w pełni wyobrazić wartość wykonanej pracy trzeba wiedzieć, jakie zagrożenia niosą izocyjaniany, które wchodzą w skład szeregu materiałów przemysłowych pod nazwą „poliuretany”. Jest to wysoki poziom toksyczności, powodujący ostre podrażnienie błon śluzowych dróg oddechowych i oczu. Przy nagrzewaniu poliuretany rozkładają się z wydzieleniem toksycznych oparów tlenku azotu. Z izocyjanianami, nawiasem mówiąc, jest związana największa awaria w całej historii światowego przemysłu chemicznego. Miała ona miejsce w zakładach Union Carbide w mieście Bhopal w Indiach dwadzieścia lat temu. Wskutek niekontrolowanego uwolnienia się trującego obłoku zginęło 2000 i ucierpiało ponad 200 tysięcy osób. Awarię tą nazywają „chemicznym Czarnobylem”.
Opracowane przez spółkę nieizocyjanianowe hybrydowe materiały poliuretanowe poza bezpieczeństwem dla środowiska wyróżniają się wysokimi parametrami użytkowymi. Dlatego są szeroko stosowane w produkcji posadzek bezspoinowych, powłok antykorozyjnych, uzyskania sztucznej skóry itd.
Opracowania spółki wyszły poza ramy ścian laboratoryjnych. W chwili obecnej HybridCoating Technologies Inc. znajduje się na końcowym etapie podpisania kontraktów z największymi firmami amerykańskimi i europejskimi, które się specjalizują w produkcji i sprzedaży powłok poliuretanоwych dla podłóg i farb poliuretanоwych. Spółka rozpoczęła stworzenie wspólnych przedsiębiorstw z wiodącymi producentami amerykańskimi i chińskimi pian stosowanych w produkcji materaców, mebli, ubrań, obuwia, foteli samochodowych i innych towarów użytku powszechnego.
Nowy kierunek działalności spółki – tworzenie ekologicznie czystych polimerowych kompozycji nanosieciowanych, odznaczających się wysoką odpornością cieplną i światłotrwałością, bezpiecznych pożarowo, zdolnych do samooczyszczenia i posiadających wysoką odpornością na oddziaływanie agresywnych środowisk. Oczywiście, podobne spektrum parametrów znacznie poszerzy zakres zastosowania tworzonych mieszanek.
Są to plany na najbliższą przyszłość. I jak tu nie wspomnieć słowa Dmitrija Iwanowicza Mendelejewa: „Daleko wyciąga chemia ręce swoje!”.*
Horyzonty „zielonej chemii” są bezkresne.
* Zdanie „Daleko wyciąga chemia ręce swoje!” wypowiedział M. W. Łomonosow.
